Thúc đẩy sử dụng HIS mã nguồn mở

Báo cáo tham luận về “Thúc đẩy sử dụng HIS mã nguồn mở” do ông Lê Tuấn Sơn-  Chuyên viên phòng Dự án và Thông tin y tế báo cáo tại hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia (Bộ Y tế)  diễn ra ngày 07/01/2025. Ban Biên tập xin đăng toàn văn Bài báo cáo.

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước và Chính phủ ta đã xác định đẩy mạnh chuyển đổi số là một chủ trương lớn, đột phá quan trọng, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Y tế được xác định là một trong các lĩnh vực có tác động xã hội lớn, liên quan hằng ngày tới người dân, cần ưu tiên chuyển đổi số trước. Bộ Y tế đã rất quan tâm và chỉ đạo tăng cường ứng dụng CNTT trong Ngành Y tế đặc biệt tại các cơ sở khám, chữa bệnh.

Tính đến nay, 100% bệnh viện đã triển khai Hệ thống phần mềm quản lý Bệnh viện (HIS); 110 bệnh viện công bố triển khai Bệnh án điện tử thay thế bệnh án giấy; 23 Bệnh viện triển khai hệ thống PACS không in phim; 100% Trạm Y tế sử dụng các phần mềm khác nhau trong công tác quản lý (phần mềm HIS, tiêm chủng, báo cáo thống kê…), tuy nhiên trong quá trình triển khai các bệnh viện còn gặp khó khăn, đặc biệt đối với y tế cơ sở cụ thể: Cơ chế tài chính cho ứng dụng CNTT tại các cơ sở y tế (CSYT) chưa được quy định cụ thể và gặp khó trong việc bố trí ngân sách triển khai ứng dụng CNTT. Một số CSYT chưa nắm được đầy đủ quy trình đầu tư, triển khai dự án CNTT, chưa làm chủ được phần mềm, phụ thuộc hoàn toàn vào doanh nghiệp và không tự chỉnh sửa được phần mềm.  Các doanh nghiệp quản lý cơ sở dữ liệu của CSYT, dễ bị sao chép dữ liệu và gây lộ lọt thông tin của người bệnh. Việc tích hợp, liên thông dữ liệu giữa phần mềm HIS và các hệ thống, phần mềm khác gặp khó khăn.

Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức phát biểu kết luận hội nghị

Trước tình hình trên, được sự đồng ý của Lãnh đạo Bộ Y tế, ngày 23/7/2024 Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia đã ban hành Kế hoạch số 239/QĐ-TTYQG phê duyệt Kế hoạch thúc đẩy phát triển và sử dụng Hệ thống thông tin bệnh viện (HIS) mã nguồn mở. Mục đích: Triển khai HIS mã nguồn mở cho các cơ sở khám chữa bệnh nhằm giúp các cơ sở khám chữa bệnh giảm quy trình, thủ tục đầu tư, tiết kiệm thời gian và chi phí cho chuyển đổi số. Qua đó góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong ngành y tế. Tập hợp các doanh nghiệp, chuyên gia có năng lực, kinh nghiệm phát triển, triển khai HIS mã nguồn mở để hỗ trợ các cơ sở khám chữa bệnh trên cả nước triển khai HIS mã nguồn mở.

Ông Lê Tuấn Sơn-  Chuyên viên phòng Dự án và Thông tin y tế báo cáo tại hội nghị

Để có cơ sở công bố, Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia đã thành lập Hội đồng đánh giá, phần mềm đáp ứng các quy định tại Thông tư số 20/2014/TT-BTTTT ngày 05/12/2014 của Bộ Thông tin và truyền thông Quy định về các sản phầm phần mềm nguồn mở được ưu tiên mua sắm, sử dụng trong cơ quan, tổ chức nhà nước. HIS mã nguồn mở được đánh giá đạt mức 7 theo nhóm tiêu chí hệ thống thông tin bệnh viện quy định tại Thông tư số 54/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế và có thể tích hợp đầy đủ các hệ thống phục vụ quản lý tổng thể các loại hình cơ sở khám, chữa bệnh (LIS, PACS, EMR; Giám định bảo hiểm; Quản lý chất lượng; Giám sát sự cố Y khoa; Hồ sơ sức khoẻ (VHR); Thanh toán điện tử; Ứng dụng di động cho Bác sỹ và Bệnh nhân…). Hệ thống cũng được đánh giá đạt yêu cầu về an toàn thông tin.

Ngày 22-10, Trung tâm Thông tin y tế quốc gia tổ chức hội nghị hướng dẫn triển khai Hệ thống thông tin bệnh viện (HIS) mã nguồn mở cho các địa phương trên cả nước. Qua đó khẳng định việc triển khai, sử dụng HIS mã nguồn mở đem lại nhiều lợi ích cho các cơ sở khám, chữa bệnh: Sử dụng miễn phí, không phải trả chi phí bản quyền. Đáp ứng nghiệp vụ các cơ sở khám, chữa bệnh đa khoa và các chuyên khoa từ tuyến huyện đến tuyến Trung ương. Có thể chỉnh sửa, phát triển phù hợp với yêu cầu nghiệp vụ quản lý trạm y tế để triển khai tại Trạm Y tế. Phần mềm có hơn 1.000 chức năng, 1.098 điều kiện cấu hình, 100 danh mục và 80 cấu hình tùy chỉnh quy trình nghiệp vụ theo yêu cầu. Đã triển khai thành công tại: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Yên Bái, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình. Đang dần hình thành cộng đồng phát triển, sử dụng bao gồm các doanh nghiệp CNTT, các cán bộ CNTT tại các CSYT.

Một số kết quả bước đầu đạt được như đã tổ chức đội ngũ Cán bộ kỹ thuật của Trung tâm được trang bị kiến thức, kỹ năng về cài đặt, triển khai và sử dụng, vận hành phần mềm HIS mã nguồn mở, từ đó nắm được kiến thức về tổng thể hệ thống, cách thức triển khai, vận hành và lập được kế hoạch chuyển đổi sang phần mềm HIS mã nguồn mở cho các đơn vị.

Trung tâm Thông tin y tế quốc gia đã tổ xây dựng các chương trình đào tạo trang bị kiến thức, kỹ năng về cài đặt, triển khai và sử dụng, vận hành phần mềm HIS mã nguồn mở. Đã tổ chức đào tạo cho cán bộ của các tỉnh Tây Ninh, Quảng Trị một số doanh nghiệp CNTT;

Xây dựng Cổng thông tin His nguồn mở, đăng tải Mã nguồn và các tài liệu được xây dựng chi tiết, đầy đủ và cung cấp miễn phí tại địa chỉ (https://openhis.nhic.vn); tổ chức diễn đàn thu hút đông đảo thành viên là cán bộ CNTT tại các cơ sở y tế, và lực lượng CNTT từ các doanh nghiệp trên toàn quốc.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Tại hội nghị, Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia và Sở Y tế tỉnh Quảng Trị đã ký văn bản thỏa thuận về việc cam kết hỗ trợ triển khai Hệ thống thông tin quản lý bệnh viện (HIS) mã nguồn mở cho các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh Quảng trị. Đến nay Trung tâm tổ chức đào tạo cho các thành viên tổ công nghệ thông tin do Sở Y tế thành lập và chính từ nguồn nhân lực đó, đang thực hiện triển khai tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Triệu Hải, Trung tâm y tế huyện Hướng Hóa dự kiến hoàn thành trong quý I/2025. Sau khi kết thúc hội nghị Trung tâm nhận được nhiều phản hồi quan tâm đến nền tảng (HIS) nguồn mở từ các đơn vị trên toàn quốc, trong đó có Sở Y tế tỉnh Tây Ninh đã đăng ký triển khai thí điểm tại Trung tâm y tế huyện Gò Dầu, và dự kiến áp dụng toàn bộ cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

Định hướng năm 2025 và các năm tiếp theo, Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia tiếp tục thúc đẩy việc triển khai sử dụng nền tảng (HIS) nguồn mở. Hỗ trợ các đơn vị đào tạo nguồn nhân lực triển khai (HIS) nguồn mở. Phát triển cộng đồng đông đảo, chất lượng. Phát triển (HIS) nguồn mở hướng tới Bệnh án điện tử và định hướng sử dụng nguồn mở là Nền tảng để phục vụ công tác chuyển đổi số và chuyển đổi số toàn diện đối với tuyến y tế cơ sở. Trung tâm thông tin y tế Quốc gia cũng đề nghị Lãnh đạo Bộ Y tế quan tâm, bố trí các nguồn kinh phí, các nguồn tài trợ trong và ngoài nước để sớm phát triển nền tảng phục vụ công tác chuyển đổi số ngành y tế.

Phòng Hỗ trợ khách hàng