Bài 3: Văn hóa tổ chức thích ứng tốt hơn với cải cách hành chính và chuyển đổi số


Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào kỷ nguyên số hóa, chuyển đổi số và cải cách hành chính trở thành hai xu hướng tất yếu trong tiến trình hiện đại hóa nền hành chính công tại Việt Nam. Song hành với đó, một yếu tố tưởng như “mềm” nhưng lại có sức ảnh hưởng sâu rộng – chính là văn hóa tổ chức. Đây không chỉ là “chất keo” gắn kết tập thể mà còn là chìa khóa then chốt giúp cơ quan nhà nước vận hành hiệu quả, thích nghi nhanh và phát triển bền vững trong thời đại mới.
Thích ứng tốt hơn với cải cách hành chính và chuyển đổi số
Cơ quan có văn hóa tổ chức tiến bộ sẽ cởi mở hơn với đổi mới, dễ thích nghi với các xu hướng như chính phủ điện tử, chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính. Xây dựng tổ chức có bản sắc và giá trị lâu dài. Văn hóa tổ chức chính là “linh hồn” của cơ quan. Giúp tổ chức có bản sắc riêng, giữ chân được người tài và truyền cảm hứng cho các thế hệ cán bộ tiếp theo.
Áp dụng văn hóa tổ chức vào cơ quan nhà nước không chỉ là yêu cầu mang tính đạo đức mà còn là giải pháp thực tiễn để nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện chất lượng phục vụ nhân dân và xây dựng một nền hành chính chuyên nghiệp, liêm chính, hiện đại.
Văn hóa tổ chức – Hiểu đúng để hành động đúng
Văn hóa tổ chức được hiểu là tập hợp các giá trị cốt lõi, niềm tin, chuẩn mực ứng xử và cách thức làm việc đã được hình thành và phát triển trong quá trình hoạt động của một tổ chức. Trong khu vực công, văn hóa tổ chức bao gồm các yếu tố như:Tinh thần phục vụ nhân dân. Ý thức kỷ luật – trách nhiệm. Thái độ cầu thị và đổi mới. Phong cách làm việc minh bạch – chuyên nghiệp.Văn hóa này không chỉ tồn tại trong nội quy hay khẩu hiệu, mà thể hiện ở cách hành xử của lãnh đạo và cán bộ trong từng tình huống cụ thể, từng hành động thường ngày.
Vai trò của văn hóa tổ chức trong cải cách hành chính và chuyển đổi số. Văn hóa tổ chức giúp phá bỏ “rào cản vô hình” trong cải cách. Cải cách hành chính hướng tới một nền hành chính phục vụ, hiệu quả, minh bạch và thân thiện, nhưng điều này không thể đạt được nếu trong tổ chức vẫn tồn tại tư duy bảo thủ, ngại thay đổi, làm việc theo lối mòn. Một nền văn hóa tổ chức tiên tiến sẽ giúp: Thay đổi nhận thức của cán bộ, công chức về vai trò phục vụ nhân dân; Tạo động lực để tự nguyện cải tiến quy trình, thay vì chờ mệnh lệnh hành chính từ trên xuống.
Thi cắm hoa chào mừng ngày 8/3
Văn hóa tổ chức là “chất xúc tác” cho chuyển đổi số
Chuyển đổi số không chỉ là áp dụng phần mềm hay công nghệ, mà là sự thay đổi toàn diện cách thức hoạt động và phục vụ. Nhiều nơi thất bại không phải vì công nghệ kém, mà vì văn hóa tổ chức không sẵn sàng thay đổi.
Một văn hóa tổ chức tích cực sẽ thúc đẩy: Chủ động học hỏi kỹ năng số, không ỷ lại vào chuyên viên công nghệ; Hợp tác liên thông giữa các bộ phận qua nền tảng số thay vì làm việc đơn lẻ; Tăng minh bạch, nhờ cam kết công khai dữ liệu và giải trình qua hệ thống quản lý điện tử.
Văn hóa tổ chức giúp giảm tiêu cực, nâng cao đạo đức công vụ. Một trong những mục tiêu quan trọng của cải cách hành chính là hạn chế nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân. Văn hóa liêm chính, minh bạch, và có trách nhiệm sẽ: Giúp cán bộ tự điều chỉnh hành vi theo các chuẩn mực nghề nghiệp; Hình thành môi trường làm việc trong sạch, nơi tiêu cực không còn “đất sống”; Tạo niềm tin cho người dân và doanh nghiệp vào bộ máy hành chính.
Thực trạng và những thách thức hiện nay
Tại nhiều cơ quan nhà nước, văn hóa tổ chức vẫn đang ở mức trung bình, thậm chí thiếu tính đồng bộ và chưa rõ bản sắc. Một số biểu hiện đáng lo ngại gồm: Thái độ thụ động với công nghệ mới, coi chuyển đổi số là trách nhiệm của bộ phận IT; Tư duy “hành chính hóa” công việc, không thực sự hướng tới người dân; Tình trạng trì trệ, né tránh trách nhiệm, đùn đẩy công việc; Lãnh đạo chưa thực sự làm gương, thiếu cam kết cải cách toàn diện.
Cải cách hành chính và chuyển đổi số là một cuộc cách mạng không chỉ về công nghệ mà còn về con người và tư duy quản lý. Trong đó, văn hóa tổ chức chính là nền móng vững chắc, là động lực nội sinh thúc đẩy quá trình đổi mới đi vào thực chất, bền vững và hiệu quả.
Phòng Hỗ trợ Khách hàng
Duy Cường