Bài 2: Vai trò của văn hóa tổ chức trong cơ quan nhà nước

Văn hóa tổ chức trong cơ quan nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng quản lý, phục vụ nhân dân và hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính công. Là tập hợp những giá trị, chuẩn mực, niềm tin, thói quen và phong cách làm việc được hình thành, duy trì và lan tỏa trong quá trình hoạt động của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập.

Văn hóa tổ chức sẽ định hình cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ứng xử với nhau và với người dân tạo nền tảng đạo đức công vụ: Giúp cán bộ, công chức, viên chức ý thức rõ vai trò phục vụ nhân dân, tuân thủ pháp luật và giữ gìn phẩm chất đạo đức nghề nghiệp. Thúc đẩy tinh thần liêm chính, công bằng, minh bạch trong thực thi công vụ.

Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước: Khi có văn hóa tổ chức tốt, quy trình làm việc trở nên chuyên nghiệp, rõ ràng và hiệu quả hơn; Giảm tình trạng quan liêu, trì trệ, tạo điều kiện thúc đẩy cải cách hành chính; Gắn kết nội bộ, tăng cường kỷ luật hành chính; Giúp xây dựng môi trường làm việc tôn trọng, hợp tác, giảm xung đột và nâng cao tinh thần trách nhiệm; Củng cố mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới, giữa các đơn vị trong cùng cơ quan.

Xây dựng hình ảnh tích cực của chính quyền: Cơ quan nhà nước có văn hóa ứng xử tốt, thái độ phục vụ nhân dân văn minh, lịch sự sẽ củng cố niềm tin của người dân vào bộ máy hành chính.

Một số biểu hiện của văn hóa tổ chức trong cơ quan nhà nước như  trang phục, lễ nghi hành chính: đồng phục công sở, thái độ khi giao tiếp với công dân. Tác phong làm việc: đúng giờ, kỷ luật, có trách nhiệm và chuyên nghiệp. Tinh thần phục vụ: “lấy người dân làm trung tâm”, chủ động, nhiệt tình, không gây phiền hà. Quan hệ đồng nghiệp: tôn trọng, đoàn kết, hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau. Truyền thông nội bộ: minh bạch, dân chủ, chia sẻ thông tin kịp thời.

Thách thức trong xây dựng văn hóa tổ chức ở cơ quan nhà nước Tâm lý “an phận”, làm việc theo thói quen cũ, thiếu năng động, sáng tạo; Thiếu cơ chế khuyến khích, khen thưởng rõ ràng; Một số nơi còn tình trạng nhũng nhiễu, thiếu tinh thần trách nhiệm với người dân; Sự chênh lệch trong nhận thức và thực hành văn hóa giữa các thế hệ, vùng miền.

Đảng ủy tham dự Đại hội chi bộ Chuyển đổi số

Giải pháp xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức trong cơ quan nhà nước: Lãnh đạo nêu gương: người đứng đầu phải là hình mẫu về đạo đức, trách nhiệm và phong cách làm việc. Đào tạo và bồi dưỡng thường xuyên: lồng ghép nội dung về đạo đức công vụ, kỹ năng mềm, văn hóa công sở. Thiết lập quy tắc ứng xử công vụ: rõ ràng, cụ thể, có giám sát và xử lý nghiêm minh khi vi phạm. Khuyến khích thi đua – khen thưởng: ghi nhận và biểu dương những tấm gương tốt. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số: giúp minh bạch hóa quy trình, nâng cao hiệu suất công vụ và giảm tiếp xúc trực tiếp – phòng tránh tiêu cực.

Việc áp dụng văn hóa tổ chức vào cơ quan nhà nước là rất cần thiết vì nó góp phần hình thành một bộ máy hành chính hiệu quả, minh bạch, có trách nhiệm và phục vụ nhân dân một cách chuyên nghiệp.

Nâng cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ

Văn hóa tổ chức định hình các giá trị như trung thực, liêm chính, tận tụy và có trách nhiệm. Giúp cán bộ, công chức hiểu rằng họ không chỉ làm việc vì lương mà còn vì trách nhiệm phục vụ xã hội.

Tạo môi trường làm việc tích cực, chuyên nghiệp. Một cơ quan có văn hóa tổ chức tốt sẽ khuyến khích sự hợp tác, tôn trọng, sáng tạo và học hỏi trong công việc. Từ đó, nâng cao năng suất và hiệu quả xử lý công việc, giảm xung đột nội bộ.

Tăng niềm tin của người dân đối với bộ máy nhà nước. Khi cán bộ, công chức làm việc với thái độ văn minh, chuyên nghiệp, công tâm và tận tình, người dân sẽ cảm nhận được sự phục vụ và tôn trọng. Điều này góp phần nâng cao hình ảnh, uy tín của cơ quan nhà nước. Hạn chế tiêu cực, tham nhũng, nhũng nhiễu. Văn hóa tổ chức là “hàng rào mềm” để điều chỉnh hành vi cán bộ công chức.  Nơi có văn hóa tổ chức mạnh sẽ giảm hành vi vụ lợi, cửa quyền, tiêu cực, vì mọi người đều tuân theo chuẩn mực chung.

Định hướng hành vi và ra quyết định đúng đắn. Văn hóa tổ chức giúp cán bộ nhận diện được “điều đúng nên làm” thay vì chỉ dựa vào quy định cứng nhắc. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống chưa được luật quy định rõ.

Phòng Hỗ trợ Khách hàng

Duy Cường